Cursus vanuit Stegen 35 ‘De Holocaust’

Cursusleiding: Herman en Annelies van Rens.
In samenwerking met Stichting Herdenking Oorlogsslachtoffers Beek.

De Holocaust is misschien wel de belangrijkste gebeurtenis uit de Twintigste Eeuw. Miljoenen mensen werden vermoord, niet om wat ze hebben gedaan of gezegd, maar alleen omdat ze waren geboren. En dat gebeurde in ons eigen moderne deel van de wereld, in een tijd die ouderen zich nog zelf kunnen herinneren. Het kon en kan gebeuren in onze eigen samenleving. Nadenken over de gebeurtenissen tijdens de Holocaust is onmisbaar om de eigen samenleving, en uiteindelijk je eigen persoon te leren begrijpen.

Bovendien wordt in het maatschappelijk debat en sociale media vaak gerefereerd aan de Holocaust, soms terecht, soms ten onrechte. Dat kan variëren van gesprekken over onderwerpen als extreemrechts, de oorlog tussen Israël en de Palestijnen, maar ook door toeschouwers van voetbalwedstrijden.

Hieronder een opsomming van de thema’s die in twaalf lezingen aan de orde kunnen komen:

  • De Holocaust inleiding, geschiedenis, wat er gebeurde in verschillende fasen en in verschillende delen van Europa
  • Genocide. Wat is het en wat zijn voortekenen en algemene kenmerken? Genocide Rwanda als voorbeeld, vergeleken met de Holocaust.
  • Hoe is besluit ontstaan? Hoe kwam het besluit tot massamoord op Joden tot stand?
  • De slachtoffers: gingen zij als makke schapen naar de slachtbank? Joodse onderduik.
  • De omstanders: wat wisten zij, wat konden zij weten? Aandacht voor wegkijken en helpen, de medewerking van de Nederlandse overheden en politie.
  • Daders. Typen van daders. Hoe gewone mensen oorlogsmisdadigers kunnen worden.
  • Antisemitisme. De rol van het christendom. Modern antisemitisme ten gevolge van het conflict in het Midden-Oosten.
  • Onderduiken. Moeilijk voor onderduikers en helpers
  • De kampen. Vught, Westerbork, Auschwitz, Sobibor.
  • Deportatie van West-Europese Joodse mannen via Cosel naar dwangarbeidskampen.
  • Roma en Sinti: De vervolging van Roma en Sinti, vóór, tijdens en na de oorlog.
  • En in Limburg? De geschiedenis van de Jodenvervolging in Limburg.


De cursus kan worden aangevuld met:

  • Een wandeling langs Beekse monumenten en struikelstenen
  • Een excursie per bus langs het verzamelcentrum
    voor limburgse Joden (in Maastricht)in de school aan de PPWillemsstraat in Maastricht en de Herinneringscentra Westerbork en Vught. Deze activiteit zouden wij graag onderdeel laten zijn van het provinciale herdenkingsprogramma.
  • Wij willen gebruik maken van de cursus om mensen te informeren over de zesdaagse wetenschappelijke herdenkingsreis, die wij in september voor de elfde keer organiseren naar Silezië, met bezoeken aan Auschwitz, Birkenau, Monowitz,
    Cosel, Blechhammer en een aantal andere plaatsen die vooral van belang zijn voor de herdenking van Limburgse slachtoffers.
    Nadere gegevens hierover volgen bij aanvang van de cursus.

Enkele praktische gegevens vanuit Stegen 35:
De cursus wordt gegeven in Stegen 35. De start is op dinsdag 16 januari van 19:00uur tot en met 21:00 uur (incl koffiepauze en nazit).
Vervolgens zoveel mogelijk om de 2 weken dus op 16 en 23 januari, 20 en 27 februari, 12 en 26 maart, 16 april, 14 en 28 mei, 11 en 25 juni en 9 juli.
U wordt verzocht om zich voor aanvang van de cursus aan te melden via info@stegen35.nl.
Aan deelname is een bedrag van 40 € vergoeding van de onkosten verbonden. Gelieve dit bedrag over te maken op rek no NL56 RABO 0104910658 tnv KBO ST Josef Beek Onder vermelding van “Holocaust”.

Voor deelname aan de excursies ontvangt u na aanvang van de cursus nader bericht. Eventuele belangstelling daarvoor kunt u ook al bij inschrijving aangeven.

QR codes op monumentale graven

Wie de begraafplaats aan de Sint Martinusstraat in Beek oploopt, valt sinds kort iets op. Een aantal zerken is voorzien van QR-codes. Het is een initiatief van Heemkundevereniging Beek om meer info te geven over bekende overledenen.

QR-codes prijken op de zerken (foto De Limburger)

Het gaat enkel om monumentale graven. Van zerken van oud-burgemeester Van Sonsbeeck tot de familieleden van Arthur Spronken en van oud pastoors tot het enige oorlogsgraf van Beek, dat van Victor Debets. „Doel is om mensen die over de begraafplaats lopen te laten weten wie ze waren en wat ze hebben betekend voor Beek”, vertelt initiatiefnemer Herman Peters van Heemkundevereniging Beek.

„Voor de corona-uitbraak zijn we al gestart met dit initiatief. Helaas zijn er gaandeweg mensen afgehaakt, dus ben ik alleen verder gegaan.” Wie de code scant met een telefoonapp komt uit bij de betreffende persoon. „Daarnaast is er een website (begraafplaatsbeek.nl) waar alle informatie te vinden is”, aldus Peters.

Zo valt van Victor Debets te lezen wie zijn ouders waren, dat hij in 1919 werd geboren en nog geen 21 jaar later stierf in Dordrecht. ‘De familie deed een verzoek op 28 augustus 1940 bij de gemeente om zijn lichaam naar Beek over te brengen, maar dat werd afgewezen omdat hij in de buurt van zijn sneuvelen met velen tegelijk is begraven en (nog) niet overgeplaatst kon worden. Na de oorlog is Victor alsnog bijgezet in het graf waar u nu bij staat.’ Ook over hoe hij is gesneuveld staat een uitgebreid verslag verslag.

Toestemming

„In Neerbeek is ook nog een oorlogsgraf. Het zijn de enige twee in de gemeente Beek”, weet Peters die hoopt niet alleen meer graven in Beek, maar ook in Genhout, Neerbeek en Spaubeek te mogen documenteren. „Daarvoor moet ik wel toestemming krijgen. Niet iedereen werkt mee is mijn ervaring, er zijn ook nabestaanden die van mening zijn dat we de doden moeten laten rusten.”

De QR-codes zijn niet het eerste wapenfeit van de heemkundevereniging op de begraafplaats. Eerder is een erehaag van protestantse grafmonumenten geplaatst.

Bron: De Limburger

Heemkundevereniging Beek ontvangt cheque van Paul en Marleen Mennens

Woensdagochtend om 10. 00 uur kreeg de Heemkundevereniging Beek bezoek van bijzondere gasten. Paul mennens, de schrijver van het boek ‘Rode zakdoek, bus stopt’; deel 26 uit de serie  “wat Baek ’s bud” , kwam met zijn echtgenote Marleen een cheque van € 500 aanbieden aan onze en ook hun vereniging. Het bestuur van de Heemkundevereniging Beek is bijzonder dankbaar voor dit gulle gebaar. Onder het genot van uiteraard vlaai met een drankje nam de voorzitter deze cheque met beide handen aan. We hopen dat Paul nog lang verhalen en boeken blijft schrijven over Beek en dat we nog lang van zijn kennis gebruik mogen maken.

Marleen en Paul, hartelijk dank voor jullie prachtige Sinterklaassurprise namens het bestuur van de Heemkundevereniging Beek.

Herinrichting website

Het zal u niet ontgaan zijn: de website wordt momenteel grondig heringericht. De verdeling van de pagina’s en verhalen is overzichtelijker gemaakt en het menu eenvoudiger. De komende periode zal er verder worden gewerkt aan de website. Dan zal ook de inhoud van de pagina’s verder worden gecontroleerd en waar nodig up-to-date worden gemaakt of gecorrigeerd. Op veel Verhalen-pagina’s ontbreken nu 1 of enkele foto’s en ook de teksten en opmaak zijn soms aan een opfrisbeurt toe.

Verder zal ook de aanmeldprocedure voor nieuwe leden worden vereenvoudigd met een invulformulier dat direct kan worden verzonden en de lijst met boeken die u via de heemkundevereniging kunt aanschaffen zal van uitgebreidere informatie en een bestelformulier worden voorzien. Ook zal er een mogelijkheid komen om u op de nieuwsberichten te abonneren, zodat u in uw emailbox een seintje krijgt zodra er een nieuw bericht is.

Voor de wat langere termijn kunt u verwachten dat er een uitgebreid Collectie-systeem zal worden toegevoegd waarop u bidprentjes, foto’s, krantenartikelen, documenten, video’s enz. kunt raadplegen en doorzoeken. Voor leden van de heemkundevereniging zal de mogelijkheid worden ingebouwd om te kunnen inloggen (daarvoor hebben we wel uw email-adres nodig!) waarmee meer informatie toegankelijk wordt exclusief voor de leden.

Houdt deze website in de gaten!

Algemene Ledenvergadering

Op 9 nov 2023 vond wederom de algemene ledenvergadering plaats van onze vereniging in de grote zaal van verzorgingshuis Franciscus. Voorzitter Herman Peters deed verslag van de toestand waarin de vereniging verkeert (zwaar weer…). Penningmeester Bert Caris gaf uitleg over de financiële status en secretaris Margot Caris schetste de activiteiten van 2022. Daarna volgde een korte presentatie van de nieuwe ICT man Rob van Linden die uitlegde wat de ICT plannen voor de toekomst zijn.

Tenslotte hield Paul Mennens een interessante lezing over de historie van de busmaatschappijen in Limburg welke ook is vastgelegd in zijn nieuwe boek “Rode Zakdoek, Bus Stopt”. Dit boek zal donderdagavond 30 november 2023 a.s. om 19.30 uur worden gepresenteerd in de grote zaal van Huize Franciscus. Ook hier bent u van harte bij uitgenodigd.

Tijdens de lezing van Paul Mennens

Uitnodiging Algemene Ledenvergadering

Op woensdag 8 november 2023 zal wederom de jaarlijkse ledenvergadering plaatsvinden in Om de TOREN 5, Beek-L. de bijeenkomst vindt plaats in de grote zaal van verzorgingshuis Franciscus, ingang aan de Maastrichterlaan te Beek.

AANVANG: 19.29 uur stipt.

AGENDA

1. Opening door de voorzitter.

2. Mededelingen: Twee nieuwe vrijwilligers. Guusje Baltis ( werkgroep media ) en Rob van Linden (ICT-ondersteuning)

Samenstelling stembureau. (indien noodzakelijk)

3. Bestuursverkiezing. Kandidaten kunnen zich tot voor de vergadering schriftelijk op geven bij een van de zittende bestuursleden

Voorzitter: Herman Peters.

Secretaris: Margot Caris-Pijls.

Penningmeester: Bert Caris.

Bestuursleden: Hub Hoedemakers en Jo Hoedemakers

n.b. : Als er geen tegenkandidaten zijn, hoeft er volgens de statuten niet schriftelijk te worden gestemd.

4. Verslag van de secretaris over het afgelopen jaar 2022.

5. Verslag van de penningmeester. Jaarverslag over 2022 kunt u vinden op de website van de Heemkundevereniging. ( to.heemkundebeek.nl ).

6. Verslag kascontrole-commissie. Rob Voncken en Ton van Leeuwen hebben op dinsdag 10 oktober 2023 de kas van de vereniging gecontroleerd. Dechargeverlening penningmeester.

7. Wat verder nog ter tafel komt.

8. c.a. 20.00 uur tot ca.21.15 uur. Lezing door Paul en Marleen Mennens “RODE ZAKDOEK, bus stopt”.

9. Sluiting en nadronk tijdens de nazit voor de dorstigen.

Uitslag Rabo Clubsupport actie

Uitreiking cheque door mevr. Wintraecken-van Banning

Op donderdag 12 oktober heeft Jos Claessen (directeur financieel advies Rabobank) een cheque van de Rabo Clubsupoort actie uitgereikt aan Herman Peters (voorzitter). De stichting Heemkundemuseum ontvang € 125.

Daarnaast heeft de Heemkundevereniging uit handen van mevrouw Wintraecken – van Banning (lid van de Rabobank Ledenraad Zuid-Limburg West, en een zeer enthousiast lid van Heemkunde Geleen) een cheque ontvangen ter waarde van € 541,17. Een mooi bedrag!

Heel hartelijk dank, u allen!
Door het uitbrengen van uw stem aan Heemkunde Beek maakt u de aanschaf van nieuwe computers mogelijk!
Dankzij de Rabobank is de Rabo Clusupport actie 2023 voor ons een succes geworden.

Herman Peters ontvang de cheque ter waarde van € 125 van Jos Claessen

Rode zakdoek, bus stopt

Nieuw boek over de EBAD, de LTM en 200 andere autobusondernemingen in Zuid-Limburg

”Bushaltes had je in die tijd nog niet. Je reed als het ware op de bonnefooi. Als een chauffeur onderweg iemand in zijn zondagse kleren zag lopen, werd gestopt, aangezien men verwachtte dat deze persoon ergens heen moest. Cafés werden automatisch halteplaatsen. Als een van de cafégasten per bus vervoerd wilde worden, hing hij een rode zakdoek uit het raam, als teken voor de buschauffeur, dat hij even stoppen moest. Heerlijke tijden waren dat”, vertelde Lei Collard in 1973 toen hij zijn 50-jarig jubileum als buschauffeur vierde.

Honderd jaar geleden begon het openbaar vervoer per autobus aan een opmars in Zuid-Limburg. In bijna ieder dorp kocht iemand een bus en verzorgde het vervoer naar stad, dorp of steenkoolmijn. De bewoners maakten gebruik van de eerste geregelde lijndiensten en dagelijks reisden duizenden mijnwerkers per autobus naar een van de twaalf steenkoolmijnen.

Tijdens de zomermaanden vertrokken vanuit Valkenburg tientallen bussen met toeristen richting Heuvelland, Ardennen en Eifel.

Paul Mennens ging in zijn woonplaats Beek op zoek naar het verhaal achter de autobusondernemingen in zijn omgeving, de EBAD, de LTM, De Valk en ruim tweehonderd andere autobusondernemers. Hij verzamelde meer dan duizend afbeeldingen.

In het boek ‘Rode zakdoek, bus stopt’ wordt ingegaan op het openbaar vervoer in Zuid-Limburg, van de postkoets tot de elektrische bus, het mijnwerkersvervoer, de Beeker autobusbedrijven en de tweehonderd andere autobusondernemingen.

Eind november 2023 vindt in Beek de presentatie van het boek plaats.

‘Rode zakdoek, bus stopt’ is het 26e deel in de serie ‘Wat Baek ós bud’. Deze uitgave (ruim 300 pagina’s) met een gevarieerde inhoud en tal van unieke foto’s verschijnt in een beperkte oplage.

Het boek kan besteld worden via marpaubeek@ziggo.nl en overschrijving van €24,50 op bankrekeningnummer NL52INGB0000880717 t.n.v. HWM Hamers Beek met vermelding van naam en adresgegevens.

Binnen de gemeente Beek wordt het boek gratis thuis bezorgd. Buiten de gemeente kan het boek per post verstuurd worden (verzendkosten binnen Nederland €4,50) of eind november worden afgehaald bij de presentatie.

Vrijwilligersdag

Op zaterdag 16 september 2023 vond de vrijwilligersdag plaats van onze Heemkundevereniging. We waren te gast bij onze buren van het Historiehuis van de Maasvallei in Elsoo alwaar we natuurlijk ook een rondleiding door het museum kregen! verschillende nieuwe vrijwilligers werden geïntroduceerd, waaronder Rob van Linden die de ICT werkzaamheden gaan doen en Guusje Baltis die voor ons een Instagram pagina zal gaan bijhouden.

Het was een gezellige middag bij onze buren in Elsloo