Petrus (Peter) Treckpoel

Petrus Treckpoel van Beeck werd geboren in Beek bij Sittard in het jaar 1442. Over zijn jeugd en opleiding is zo goed als niets bekend. Hij werd op 1 oktober 1469 in Beek tot priester gewijd. Van de vroege jaren zeventig tot 1480 was hij kapelaan te Geulle en vervolgens in Sittard. In 1492 wordt hij zowaar biechtvader en rector van de zusters van Onze-Lieve-Vrouw ter Engelen te Bilzen: “eyn verdorffven closter in eyn verorlogt lant”, zoals hij later zelf zou berichten. Over het verdere verloop van Treckpoels leven is bitter weinig bekend. In 1501 is hij getuige bij een huwelijk van een familielid van Johan Lantmeters die als momber van het begijnhof in 1472 had toegestaan dat het begijnhof werd overgedragen aan de zusters Tertiarissen. In 1503 en 1506 was hij zeker nog gevestigd in Bilzen, maar van 1507-1508 raakt men zijn spoor bijster. Het is niet bekend wanneer hij is gestorven.

Het standbeeld van Petrus Treckpoel staat in zijn geboortedorp Beek (Math van Kampen, 1992)

Veel meer is over de man niet geweten. Wat maakt Petrus Treckpoel dan tot een “markant figuur”? Het feit dat hij zijn rustig parochieleventje opgeeft om in oorlogsgebied zijn priesterambt te gaan uitoefenen, verdient ongetwijfeld grote bewondering. Maar Petrus Treckpoel was vooral een begaafd geschiedschrijver, zij het dat zijn werk nooit grote bekendheid heeft genoten. Hij heeft ons nl. niet minder dan vier omvangrijke geschiedkundige handschriften nagelaten, t.w. Die alder excellenste Cronyke van Brabant, de Chronyck van Overmaes, de Kroniek van Bilzen en de Chronijk van Luyk, deze laatste anoniem overgeleverd in een afschrift uit 1646, maar niettemin onmiskenbaar toe te schrijven aan Treckpoel. Ook J. Paquay in Bilsen Voorheen baseert zijn geschiedenis van de streek voor een groot deel op het werk van Treckpoel en verzorgde in 1915 een (gedeeltelijke) uitgave van diens Kroniek van Bilzen en een iets vollediger uitgave in 1926. Vermeldenswaard is o.m. een aangrijpende beschrijving van de belegering en de verwoesting van de stad Bilzen in 1483 tijdens de Luikse successieoorlog (zie Bilisium p. 23-25).

Maar vermeldenswaard is beslist ook dat Robrecht Penders, bestuurslid van Bilisium, in 2004 het sinds 60 jaar verloren gewaande originele handschrift van de Kroniek van Bilzen heeft weten terug te vinden in het rijksarchief in Hasselt.

Peter Trecpoellied
Fotoboek Peter Trecpoelfeesten Beek 1992, uit de serie ‘Wat Baek os Bud’ uitgegeven door Heemkundeverniging Beek (klik op de foto om het boek te openen)

Bronnen:

  • Goeddeels naar Steven Vanderputten, Reconstructie van een laatmiddeleeuws historiografisch oeuvre
  • Het voorbeeld van de Loonse priester Petrus Treckpoel (1442-ca 1508), in “Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis”, 83-2005, p. 1059-1075)