Op 19 oktober herdacht Heemkundevereniging Beek de oprichting van de werkgroep Kruisen en Kapellen op 27 november 1972. Dat gebeurde onder auspiciën van IVN SpauBeek. Chris Willems, lid van het algemeen bestuur van Stichting Kruisen en Kapellen in Limburg, heeft de viering van dit 50-jarig jubileum luister bijgezet en de leden van de heemkundevereniging meegenomen in de wereld van dit klein religieus erfgoed.

Deze monumentjes van vroomheid zijn niet alleen van belang voor een gebed of een mornent van bezinning. Ze zijn ook uitdrukkelijk onderdeel van ons cultureel erfgoed dat de tand des tijds heeft doorstaan. Ze hebben niets aan betekenis ingeboet, zijn ook in de huidige samenlevingvan belang. Ze vergen echter natuurlijk ook het nodige onderhoud en daarvoor zorgt de werkgroep. Dat doen ze in samenwerking met buurtverenigingen en particulieren, die de tuintjes onderhouden en de schilderskwast hanteren.

Naast het regulier onderhoud verricht de werkgroep ook herstelwerkzaamheden na vernieiing of ongelukken.
Zo botste op 30 maart een busje op het kruis aan de Groeneweg in Geverik. Het kruis is door een gespecialiseerd bedrijf hersteld en op 7 juli teruggeplaatst door de werkgroep.
Beek heeft zeker zes kapellen en honderd veldkruisen, waarschijnlijk zelfs meer. Binnen dit klein religieus erfgoed bestaat een grote variëteit. Alleen al binnen de kruisen zijn er dankkruisen, gerechtskruisen, hagelkruisen, ongelukskruizen, zoenkruisen en devotiekruisen. Deze zijn van oudsher van steen en hout, maar sinds de Industriële Revolutie ook van gietijzer. Daarnaast zijn er ook talloze kleine gevelmonumentjes: beeldjes in gevelnissen en kruisjes
bij boerderijpoorten.

Het oudste kruis binnen de gemeente Beek staat aan de Herenhofstraat in Neerbeek. Het stamt waarschijnlijk uit het begin of midden van de zeventiende eeuw. Het is gemaaktvan Naamse steen. Het is zodanig verweerd, dat er geen verdere aanduidingen meer op te vinden zijn.

Onder het mooto vele handen maken licht werk wordt samengewerkt met buurtverenigingen en inwoners. Desondanks is er nog altijd behoefte aan nioeuwe participanten die een monumentje willen adopteren.

Bron: Kapellen en Kruisen nummer 96, november 2022