Fatimaschool in Beek was meer dan alleen een schoolgebouw

Door Paul Mennens
Uit de serie ‘Van nul tot nu’ in dagblad De Limburger

De Fatimaschool aan de St. Martinusstraat. Foto: archief Heemkundevereniging Beek

In het begin van de negentiende eeuw was de Openbare Lagere School van Beek achter het huidige pand Brugstraat 4 (Banxhuis) gevestigd.
De school was een schuur met lemen vloer en balkenzoldering. De klassenindeling bestond uit een gangpad, later werden schotten geplaatst. Er stonden banken voor acht tot tien leerlingen, borden, een letterkast en enkele boekenkasten. De school voldeed niet aan de eisen van die tijd: 183 meisjes en 144 jongens in één ruimte!
In 1888 werd een nieuwe openbare school gerealiseerd in het Raadhuispark. In 1892 namen de zusters franciscanessen het initiatief voor het stichten van een rooms-katholieke meisjesschool in Beek en in 1903 werd de St.-Josephschool geopend.

Nieuwe scholen
1931 was een belangrijk jaar in de onderwijsgeschiedenis van Beek. De zusters franciscanessen dienden een aanvraag in voor de bouw van een nieuwe lagere school voor meisjes, de Gerardus Majellaschool in de Molenstraat en een tweede aanvraag van het kerkbestuur voor een rooms-katholieke lagere school voor jongens, de St.-Martinusschool.

De gemeenteraad gaf toestemming voor de bouw van een nieuwe meisjesschool en besloot om de openbare school op te heffen en over te dragen aan het kerkbestuur St.-Martinus. De protestantse gemeenschap in Beek protesteerde tegen de sluiting van de openbare school. Er werd een compromis gesloten. De leerlingen werden iedere dag gratis naar de protestantse school in Geleen gebracht. In 1963 werd in Beek een protestantse school gesticht: de Beukelaarschool. Door het teruglopend aantal leerlingen werd deze school in 1981 gesloten.

Aanvankelijk werden de scholen in Beek bezocht door leerlingen uit Beek-centrum en alle kerkdorpen. Toen nieuwe parochies werden gesticht in de kerkdorpen Neerbeek en Genhout, volgde ook daar de bouw van de Callistus-, Barbara- en Hubertusschool.

Fatimaschool
Na de Tweede Wereldoorlog steeg het leerlingenaantal fors en in 1950 volgde een aanvraag voor de bouw van een nieuwe R.K.-meisjesschool in de St.-Martinusstraat. In januari 1954 volgde de opening van de Fatimaschool. De school diende vooral voor de opvang van de leerlingen van het in de jaren 50 gerealiseerde plan Kerkeveld. Op de Fatimaschool als de St.-Josephschool was de schoolleiding in handen van zusters franciscanessen.

Het teruglopend aantal leerlingen tussen 1970 en 1980 was een van de oorzaken dat de Fatimaschool op 1 augustus 1982 werd gesloten. De Fatimaschool werd sinds de opening in 1954 multifunctioneel gebruikt. In de kelderruimten vonden diverse verenigingen onderdak, waaronder Scouting Beek.

Heemkundemuseum
In 1983 verhuisde het Heemkundemuseum naar de leegstaande Fatimaschool. Het kreeg de beschikking over de benedenverdieping en de kelders. Na twintig jaar presenteerde de gemeente Beek plannen om de Fatimaschool af te breken en er een appartementencomplex te bouwen. Dat betekende dat de Heemkundevereniging en het museum moesten verhuizen naar de nieuwbouw van het multifunctionele woonzorgcentrum Franciscus.

Nieuwbouw
Na het vertrek van het Heemkundemuseum uit het gebouw van de Fatimaschool veranderde de gemeente de bestemming van het perceel, zodat het mogelijk werd om ter plekke een appartementencomplex te bouwen. Na vijf jaar van leegstand werd de school gesloopt en besloot de Woningstichting Maasvallei uit Maastricht elf appartementen te bouwen en te verhuren binnen de sociale huurgrens. Het project kreeg de naam Fatimaveste.