Door Marietje Lahaij-Leenen
We gaan hier de historie van een eeuw Marktcommissie in beeld brengen.
De jaarmarktrechten zijn in 1808 door Napoleon aan de gemeente Beek verleend. De marktcommissie is voort gekomen uit het “Landbouwcasino”. Op 13 december 1911 ( Sinte Lecie) werd door enkele leden van het Landbouwcasino een veemarkt georganiseerd. Door het succes van deze markt werd besloten om deze leden een zelfstandige status te geven en kwam men tot de oprichting van een marktcommissie.
In 1795 viel Napoleon Nederland binnen. De man die zichzelf tot keizer liet uitroepen stierf uiteindelijk stil en vergeten, na de slag bij waterloo. Toch haalde Napoleon Bonaparte veel goede staatsrechtelijke streken uit: hij was de uitvinder van de “burgelijke stand”. Behalve dit fenomeen, wist Napoleon óók diverse steden of huizengroeperingen te waarderen om hun traditie. In 1808 -nu ruim 200 jaar geleden- kende de keizer van toen Beek marktrechten toe. Niet dat dat tot de huidige paasveemarkten leidde, maar tóch……..De jaarmarktrechten zijn in 1808 door Napoleon aan de gemeente Beek verleend. De marktcommissie is voort gekomen uit het “Landbouwcasino” Op 13 december 1911 ( Sinte Lecie) werd door enkele leden van het Landbouwcasino een veemarkt georganiseerd. Door het succes van deze markt werd besloten om deze leden een zelfstandige status te geven en kwam men tot de oprichting van een marktcommissie. We mogen aannemen dat de “Stichting Marktcommissie Beek” (SMB) statutair is opgericht begin 1912 en bestaat aldus ruim 100 jaar. Tevens organiseerde de Markt-commissie in 2012 de 70ste Paasveejaarmarkt.
1912
Honderdvier jaar na het dekreet van de keizer werd in Beek de Marktcommissie opgericht uit leden van het toenmalige “Landbouwcasino”. Het doel van het casino was het organiseren van markten conform de wens van de, inmiddels al vergeten, keizer Napoleon.
1932
Het jaar van de eerste paasveetentoonstelling. Plaats van handeling “De Platschj”, in de buurt van het gemeentehuis.
Dan valt een gat in de geschiedschrijving: in de analen staat alleen vermeld “later werd de markt op het huidige marktplein gehouden, met uitzondering van de oorlogsjaren, toen er geen markten gehouden mochten worden. De geschiedenis verplaatst zich dan met een stap van vijfendertig jaren.
1977
Het eerste tentpaviljoen is een feit. Tevens worden ook voor het eerste reglementen gehanteerd: regels omtrent inschrijving, keuring en tentoonstelling dienen te worden gerespecteerd en worden voor het eerst echt belangrijk. Maar de datum blijft gehandhaafd op de dinsdag 12 dagen voor Pasen., tot:
1979
In dit jaar wordt de gebruikelijke dinsdag tweeweken voor het Hoogfeest gelaten voor wat-ie-was. Als datum wordt nu vastgesteld de zondag 2 weken voor Pasen. Het gevolg was: een tent erbij, vanwege de enorme toeloop van geïnteresseerde veehouders die met het door hun aangeboden vee terecht konden in die tent, die als keuringstent gebruikt werd. Toen kwamen er nog vreemden, maar het jaar daarna was dat ander….
1980
Het jaar, waarin het Limburgse karakter van de Paasveetentoonstelling werd geintroduceerd: alleen Limburgse inschrijvingen werden gehonoreerd. Geen gekke switch, zoals blijkt uit de ontwikkeling van de toeschouwersaantallen, want in
1981
kwamen er vierduizend mensen naar Beek en had men voor het eerst behoefte aan een staantribune, en dat met het jubileumjaar
1982
voor de boeg. Dát was het jaar van de veertigste tentoonstelling en het zeventigjarig jubileum van de marktcommissie, precies hondertvieren-
zeventig jaren na de toekenning van de marktrechten door Napoleon Bonaparte aan Beek. Tienduizend mensen óf meer – het laatste is meer waarschijnlijk – vonden de weg naar Beek in dat jubileumjaar. Eén jaar later was het de helft méér,
1983
Dit jaar werd het gerenoveerde marktplein feestelijk in gebruik genomen. Ter gelegenheid van deze feestelijke heringebruikname voegden wij aan de paasveetentoonstelling ook een jaarmarkt toe. Mede hierdoor kwamen er vijftien tot twintig duizend belangstellenden op het evenement af. Het was ook het jaar waarin het Heemkundemuseum voor het eerst een tentoonstelling inrichte, gericht op de landbouw. De marktcommissie beschouwde dit jaar als een ‘recordjaar’…. Toen kwam
1984
In het Asta-theater wordt een tuinbouwshow gepland en Beek kent de tweeënveertigste van de Limburgse Paasveetentoonstelling. En wéér zijn er méér toeschouwers: vijfentwintigduizend. Wat begonnen is als een treffen van veeboeren, krijgt nu een landelijke erkenning. In Den Bosch wordt aan provinciaal kampioen Wijnen uit Sevenum de landstitel toegekend en er komt een club van Belgisch Wit-Blauw-fokkers tot stand.
1985
De jaarmarkten worden momenteel structureel gepromoot in een speciale editie over de jaarmarkt in een regionaal weekblad, dat bij 40.000 gezinnen in de Westelijke Mijnstreek wordt bezorgd.
Daarnaast staat een uitgebreid artikel over de jaarmarkt in alle weekbladen van de Nederlandse Weekbladengroep. Deze bladen hebben een verspreidingsgebied van 500.000 gezinnen in Limburg en de Duitse grensstreek.
Het streven is om middels o.a. radio en tv, dagbladen, de paarden-, ezel- en jaarmarktactiviteiten een grotere euregionale bekendheid te geven.